Ταινίες

Καπνός και Αγρίνιο

Παρουσίαση καλλιέργειας και επεξεργασίας καπνού στο Αγρίνιο, ο τρόπος αποθήκευσης και μεταφοράς του, οι καπναποθήκες του Αγρινίου, συνεντεύξεις και μαρτυρίες.

Το βίντεο επιμελήθηκε ο Δημήτρης Καρβούνης, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός – Μεταπτυχιακός φοιτητής Π.Μ.Σ.

Μάνα μου καπνοφύτισσα (τραγούδι)

Το τραγούδι αυτό του Πάνου Χατζόπουλου θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί σαν “ο εθνικός ύμνος” του Αγρινίου. Αναφέρεται στή μητέρα που ανάλωσε όλη της την ζωή στο καπνοχώραφο για να βγάλει πέρα την οικογένεια. Κουραστική και μονότονη ήταν η δουλειά του καπνού αλλά για τις γυναίκες ακόμα δυσκολότερη με τις επίπλεον δουλειές του σπιτιού.

Το βίντεο έχει αναρτηθεί από τον ΓΙάννη Γιαννακόπουλο.

Η καλλιέργεια του καπνού

To βίντεο αυτό περιλαμβάνει όλα τα βασικά στάδια της καλλιέργειας και της πρώτης μεταποίησης στις καπναποθήκες του Αγρινίου. Γράφει ο Γιάννης Γιαννακόπουλος:

“Το βίντεο αποτυπώνει τους τελευταίους καπνοκαλλιεργητές στην περιοχή του Αγρινίου, που για πολλές δεκαετίες υπήρξε η «καπνομάνα» της Ελλάδας.

Η καπνοκαλλιέργεια από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αποτελούσε την πιο προσοδοφόρα πηγή εισοδήματος τόσο για τους αγρότες όσο και για την εθνική οικονομία. Με μικρό κλήρο γης μπορούσε να επιβιώσει μία οικογένεια από τα καπνά, αρκεί να δούλευαν όλα τα μέλη της στα χωράφια.
Η ενασχόληση με τον καπνό ήταν σκληρή και μονότονη. Από την Άνοιξη, όλη η οικογένεια ήταν στα χωράφια για το φύτεμα του καπνού και στη συνέχεια για το σκάλισμα. Σαν καλοκαίριαζε, άρχιζε το “μάζεμα” από τα άγρια μεσάνυχτα (για να έχει ζέστη) και στη συνέχεια το αρμάθιασμα, που γινόταν σε σκιερά μέρη έως το βράδυ. Ακολουθούσε η λιάστρα για την αποξήρανση και μετά η δεματοποίηση.
Ο καπνός έφθανε στις καπναποθήκες του Αγρινίου για την πρώτη επεξεργασία. Οι καπνεργάτες σκυφτοί στους πάγκους, ξεχώριζαν και ταξινομούσαν τα αποξηραμένα φύλλα. Ολόκληρη η πόλη του Αγρινίου το διάστημα αυτό της διαλογής και της απομάκρυνσης της σκόνης από τα φύλλα του καπνού είχε μία έντονη μυρωδιά”.

Το βίντεο είναι παραγωγή του Γιάννη Γιαννακόπουλου

Αγρίνο η πόλη του καπνού

Του Γιάννη Γιαννακόπουλου

To Aγρίνιο μπορεί να χαρακτηρισθεί σαν πόλη του καπνού για τον λόγο ότι η καλλιέργεια του φυτού αυτού αποτελούσε για πολλά χρόνια την κύρια πηγή εισοδήματος για την πλειοψηφία των αγροτών της περιοχής.
Σήμερα η καπνοκαλλιέργεια είναι πολύ περιορισμένη έως ανύπαρκτη αλλά στη μνήμη των κατοίκων της πόλης είναι καταγραμμένη έντονα σκληρή δουλειά της παραγωγής του καπνού.
Το συγκεκριμένο βίντεο αναφέρεται στην διαδικασία παραγωγής της ποικιλίας “τσεμπέλι” που καλλιεργούνταν κατά κόρο στη περιοχή. Στό τέλος γίνεται μία αναφορά στα μηχανήματα των αποθηκών Παναγόπουλου που γίνονταν η πρώτη επεξεργασία καθαρισμού του καπνού πριν αυτός διατεθεί στις καπνοβιομηχανίες για την παραγωγή των τσιγάρων.

Ζωγραφική για τον καπνό

Το 1993 βρισκόμαστε σε μία εποχή στην οποία άρχισε να φαίνεται ότι η καλλιέργεια του καπνού θα σβήσει. Τότε, το πνευματικό κέντρο του Δήμου Αγρινίου παρουσίασε μία έκθεση με έργα ζωγραφικής που φιλοτεχνήθηκαν από τον καπνοπαραγωγό Νώντα Κόκκιο.

Η έκθεση αυτή προκάλεσε το ενδιαφέρον και εκτός της περιοχής του Αγρινίου.

Μεταξύ άλλων παρουσιάστηκε και στην εκπομπή “Πρωινό Παράθυρο” του Μega Channel που παρουσίαζε ο Γιάννης Δημαράς με την Ρίκα Βαγιάννη.

Τα έργα της έκθεσης αγόρασε τότε ο Δήμος Αγρινίου και μέχρι σήμερα παραμένουν στις αποθήκες της Γλυπτοθήκης Καπράλου!

Το video είναι από ανάρτηση του Γιάννη Γιαννακόπουλου.

Τα στάδια παραγωγής καπνού

Παραγωγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Audiovisual Services)

Το video έχει αναρτηθεί στο youtube χωρίς πληροφορίες.

Tabak Paravola

Tο βίντεο έχει γυριστεί στις 21/6/1992 στην περιοχή Παραβόλας Αγρινίου. Δείχνει το μάζεμα του καπνού, και την συρραφή των φύλλων, το άπλωμα του καπνού σε αρμάθες στον ήλιο (στις λιάστρες) για στέγνωμα.

Το βίντεο βρίσκεται στο youtube από τον χρήστη Genowefa Kowalska, χωρίς άλλες πληροφορίες

Χωρική Επεξεργασία καπνών - ΕΡΤ

Το Video αναφέρεται στην επεξεργασίας καπνού στην περιοχή του Αγρινίου.
Ιστορικό αρχείο, πιθανότατα από τα “Επίκαιρα” της ΕΡΤ.
Αναφέρει ότι οι εξαγωγές καπνού ανέρχονται στο 50% του Εθνικού Εισοδήματος.
Βεβαίως λανθασμένα αναφέρει ότι “…αρμαθιάζουν τα αποξηραμένα φύλλα καπνού”… ενώ το αρμάθιασμα γίνεται με τα χλωρά φύλλα του καπνού τα οποία στην συνέχεια αποξηραίνονται για να δημιουργηθούν τα βαντάκια, τα οποία στη συνέχεια θα δεματοποιηθούν για πώληση.

Δι ασήμαντον αφορμήν

Ταινία του Τάσου Ψαρρά

Ο Μιχάλης, ένας νεαρός αγρότης, επιστρέφει στο χωριό του στη Μακεδονία μετά από μακρόχρονη απουσία με σκοπό να καλλιεργήσει τα καπνοχώραφα που του άφησε ο πατέρας του. Οι συγχωριανοί του που τον εκτιμάνε για τον χαρακτήρα του, τον υποδέχονται καλά και ο Μιχάλης ξεκινά να συμμετέχει στη ζωή του χωριού. Βασική έγνοια των χωρικών είναι τα καπνά και οι τιμές τους, και κυρίως πως θα προστατευτούν από τους εμπόρους που κάθε χρόνο ρίχνουν τις τιμές ενώ αγοράζουν σοδειά Α’ ποιότητας. Ο Μιχάλης παροτρύνει τους συγχωριανούς του να οργανωθούν απέναντι στην ασυδοσία των εμπόρων. Όμως οι τελευταίοι δεν το βάζουν κάτω και προσπαθούν να βρουν τον τρόπο να διαλύσουν τον συνεταιρισμό που πάει να γεννηθεί…

Μάνα μου καπνοφύτισσα

Του Στάθη Γαλαζούλα

“Η γιαγιά μου Χρυσούλα, από την παιδική της ηλικία δούλευε στα καπνά. Τον Δεκέμβριο του 2014 πηγαίνει με τον αδελφό μου Χρήστο στην παράσταση “Από πρώτο χέρι”, με θέμα την ιστορία του καπνού στο Αγρίνιο. Έτσι, ξεκινάει μια αναδρομή για να επαναφέρει στη μνήμη μια ξεχασμένη εποχή, και κυρίως για να θυμίσει στους κατοίκους το παρελθόν της πόλης”.

Ετσι ταξίδευε ο καπνός

Οι διαφημίσεις των καπνών και τσιγάρων που παράγονταν στο Αγρίνιο.

Το βίντεο είναι παραγωγή της Γίτσας Πανταζή-Ναστούλη

Βαρέθκα μάνα'μ τα καπνά

Το τραγούδι “Βαρέθκα μάνα’μ τα καπνά” είναι παραδοσιακό τραγούδι του Αγίου Πνεύματος Σερρών, το οποίο αναφέρεται στην κύρια αγροτική ασχολία των κατοίκων του χωριού, η οποία ήταν η καλλιέργεια του καπνού. Το τραγούδι βρίσκεται στο CD με τίτλο “ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΜΕΡΕΣ ΟΙ ΚΑΛΕΣ” το οποίο κυκλοφόρησε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αγίου Πνεύματος, στα πλαίσια της προσπάθειας που κάνει για την διάσωση, καταγραφή και διάδοση της μουσικοχορευτικής παράδοσης του χωριού

Scroll to Top